Blokada stawów międzywyrostkowych

Stawy międzykręgowe zwane inaczej stawami międzywyrostkowymi to stawy w kręgosłupie pomiędzy dwoma sąsiadującymi kręgami. Stawy te zapewniają elastyczność kręgosłupa i umożliwiają skręcanie i zginanie głowy. Ponieważ są bardzo silnie unerwione -  jednocześnie są najczęstszym źródłem bólu szyi.

Pacjenci z reguły opisują ból jako tępy, bolesny dyskomfort w tylnej części szyi, który czasami promieniuje na ramiona lub do środkowej części pleców miedzy łopatkami. 

Celem blokady stawu międzykręgowego jest wstrzyknięcie leku znieczulającego i działającego przeciwzapalnie sterydu do stawu miedzykręgowego albo w pobliże nerwu zwanego gałęzią przyśrodkową, który przewodzi ból ze stawu. Blokady stawu międzykręgowego wykonuje się w celu potwierdzenia, że staw jest przyczyną bólu szyi oraz w celu leczenia bólu powodowanego przez stawy.

Najczęściej przyczyną jest uraz w wypadku lub przeciążenie kręgosłupa i zużycie chrząstek stawowych. Blokada stawu miedzykręgowego pomoże złagodzić ten ból. Jest też „złotym standardem” diagnozowania i różnicowania źródła, skąd pochodzi ból karku.

Blokada stawów międzywyrostkowych zmniejsza lub całkowicie eliminuje ból karku i głowy po wypadkach i urazach. Zapobiega nawrotom bólu, ułatwia odstawienie nadużywanych leków przeciwbólowych. Blokada nie pogarsza koncentracji i nie „otumania” – po blokadzie można wrócić do domu, ale nie zaleca się prowadzenia pojazdu tuż po zabiegu ze względu na zdrętwienie i osłabienie ręki, które może potrwać kilka godzin. Często pozwala uniknąć niepotrzebnych zabiegów i operacji.

• bóle głowy, karku i ramion po wypadkach i urazach np. wypadek samochodowy, upadek z wysokości
• ból pojawiający się przy odchylaniu głowy do tyłu lub przy skręcaniu głowy na boki, na przykład przy spoglądaniu do tyłu siedząc w samochodzie
• tępy, bolesny dyskomfort w tylnej części szyi, który czasami promieniuje na tylną część głowy, na ramiona lub do środkowej części pleców miedzy łopatkami
• bóle karku i głowy w czasie ciąży, gdy nie można przyjmować leków przeciwbólowych
• ból, który nie ustępuje po rehabilitacji
• choroby przewlekłe: nerek, układu krążenia i układu pokarmowego uniemożliwiające stosowanie leków przeciwbólowych
• dla osób szukających alternatywy dla leków - metody walki z bólem głowy, która nie obciąża żołądka, wątroby ani nerek

Przeciwwskazania:

• uczulenie na leki znieczulające i steroidy
• nieuregulowana cukrzyca i nadciśnienie
• objawy mogące wskazywać na chorobę zagrażającą zdrowiu lub życiu wymagającą dodatkowych badań lub innego leczenia
• objawy wskazujące na konieczność pilnego leczenia operacyjnego

Przy większości zabiegów ulga jest natychmiastowa - 90% Pacjentów doświadcza natychmiastowej ulgi i ustąpienia bólu. Czasami nasilenie bólu może się zmniejszyć po kilku dniach - kiedy lek steroidowy zadziała z pełną mocą i zmniejszy stan zapalny. Pełny efekt może jednak wymagać kilku tygodni.

Ponadto blokada zmniejsza stan zapalny w stawie. Nie obciąża żołądka, wątroby ani nerek – stanowi alternatywę dla leków.

Nie zaleca się prowadzenia pojazdu tuż po zabiegu. Bezpośrednio po zabiegu ręka może zdrętwieć, czasami mocno i może osłabnąć, w związku z tym posługiwanie się nią i wykonywanie czynności dnia codziennego może być utrudnione.  Jest to działanie tymczasowe i ustępuje po kilku - maksymalnie po kilkunastu godzinach. Kiedy ból ustąpi należy pamiętać, że ustąpienie bólu nie oznacza od razu wyleczenia. Cofnięcie się zmian związanych z uciśnięciem nerwu przez wypadnięty dysk to proces stopniowy.

Pełny efekt przeciwzapalny i przeciwbólowy użytych leków steroidowych rozwija się w ciągu kilku dni od blokady a ulga w bólu może utrzymywać się przez wiele dni a nawet miesięcy. Nasilenie bólu może zmniejszyć się znacznie i na długi czas, a następnie powrócić ale ze znacznie mniejszym nasileniem niż przed blokadą. Jeżeli uszkodzenie stawów jest znaczące -  ból może powrócić taki sam jak przed blokadą. Często ból ustępuje całkowicie.

Niestety, nie ma możliwości przewidzieć czy blokada zadziała, a jeżeli zadziała to na jak długo. Jeżeli efektem blokady jest znacząca, ale krótkotrwała ulga - należy ją powtórzyć. Jeżeli kolejna blokada również dała dobry, ale krótkotrwały efekt - należy rozważyć KRIOLEZJĘ nerwów przewodzących ból ze stawów.

Opis procedury

W Centrum Leczenia Bólów Głowy wszystkie zabiegi wykonuje się pod kontrolą USG. Dzięki temu jesteśmy w stanie precyzyjnie wstrzyknąć lek dla maksymalnego efektu, unikając uszkodzenia nerwów, naczyń krwionośnych i ważnych tętnic.

Blokada wykonywana jest w sali zabiegowej pod kontrolą aparatu USG i trwa od kilku do kilkunastu minut, w zależności od widoczności nerwu w USG. Pod kontrolą USG wykonujemy po 1 wkłuciu na każdy blokowany staw. Zabieg wykonuje lekarz z wieloletnim doświadczeniem w stosowaniu blokad, dzięki czemu blokada jest bezpiecznym zabiegiem, szczególnie wykonywana pod kontrolą USG, co zapewnia:

• precyzyjne podanie leku do stawu, dzięki temu można użyć mniejszej dawki leku
• najkrótszą drogę igły do celu

Niewielkie komplikacje, które mogą wystąpić  to zasinienie i krwawienie w miejscu wstrzyknięcia oraz zawroty głowy. Poważne komplikacje są rzadkie.

W gabinecie zabiegowym zostaniesz poproszony o położenie się na brzuchu lub na boku na stole zabiegowym. Obok Ciebie stanie pielęgniarka i lekarz, którzy zajmą się Twoim bezpieczeństwem. Miejsce wstrzyknięcia zostaje zdezynfekowane a lekarz używając USG odnajduje staw na szyi, który ma zostać zablokowany. Po zlokalizowaniu stawu Pacjent jest uprzedzany, że poczuje ukłucie i do stawu na kręgosłupie wstrzyknięty zostanie lek w objętości około 0,5 ml (objętość ¼ łyżeczki do herbaty). Większość Pacjentów twierdzi, że nie czuje ukłucia ponieważ do blokad nerwów wykorzystujemy najcieńsze dostępne igły o średnicy 0,4 mm – czyli cieńsze niż pół milimetra. Niektórzy Pacjenci mogą czuć wstrzykiwany lek - przez 5-10 sekund mogą mieć uczucie rozpierania - do czasu aż lek zacznie działać.

Jeżeli blokada nie przyniesie ulgi w ciągu 1-2 tygodni może być konieczne wykonanie drugiej blokady. Blokady można powtarzać, ale nie powinny być jedyna metodą leczenia bólu. Rzadko wykonuje się więcej niż 3 blokady z użyciem leków steroidowych w przeciągu 6 miesięcy. Każda kolejna iniekcja steroidów zwiększa ryzyko wystąpienia działań niepożądanych. Jeżeli nawracający ból wymaga częstych iniekcji wówczas należy rozważyć inna metodę leczenia np. zamrożenie nerwów przewodzących ból ze stawów – KRIOLEZJĘ.

Brak ulgi po blokadach może oznaczać, że stawy nie są źródłem bólu lub nie są jedynym źródłem bólu i należy poszerzyć diagnostykę, aby odnaleźć inne przyczyny dolegliwości.

Jak się przygotować

Możesz zjeść lekki posiłek do 4 godzin przed zabiegiem. Przyjmowanie leków rozrzedzających krew takich jak aspiryna i klopidogrel (stosowane u Pacjentów w przebiegu zawału serca) należy przerwać 4-5 dni przed zabiegiem w porozumieniu z kardiologiem. Przed zabiegiem może być konieczne badanie krwi w celu sprawdzenia jej krzepliwości. Po zabiegu możesz być poproszony o pozostanie na obserwacji – kilkanaście minut do godziny. Konieczne będzie zabranie kogoś, kto zabierze Cię do domu, ponieważ nie zaleca się prowadzenia pojazdu. Bezpośrednio po zabiegu ręka zdrętwieje, czasami mocno i może osłabnąć. Jest to działanie tymczasowe i ustępuje po kilku, maksymalnie po kilkunastu godzinach.

Blokadę wykonujemy po badaniu lekarskim i zakwalifikowaniu do tej metody leczenia. Po badaniu lekarz wyjaśni dokładnie cel blokady, odczucia, ewentualne działania niepożądane i poprosi o podpisanie świadomej zgody na zabieg.

Badanie ma na celu wybór najlepszego sposobu wykonania blokady, określenie korzenia nerwu, który należy wybrać a przez to zmaksymalizować szanse na powodzenie blokady i ustąpienie bólu. Czasami zdarza się, że blokady nie da się wykonać lub technicznie wykonanie blokady jest możliwe, ale szanse na ustąpienie bólu są niewielkie. Wówczas lekarz zaproponuje inną metodę leczenia.

Blokadę po raz pierwszy najlepiej wykonać w czasie bólu. Ustąpienie bólu po wykonaniu blokady pozwala na zweryfikowanie postawionej diagnozy a także zaplanowanie dalszego, właściwego leczenia. Wykonanie kolejnych blokad można planować i wykonać niezależnie od wystąpienia bólu.

Blokada może być wykonana „ratunkowo” w celu przerwania napadu bólu. Warunkiem jest odbyte badanie lekarskie i zakwalifikowanie do tej metody leczenia. Kolejna blokada nie wymagają specjalnych przygotowań.